
Jak powinien postępować radca prawny?
Częściowo na to pytanie już odpowiedziałam we wpisie dotyczącym odpowiedzialności dyscyplinarnej radców prawnych i aplikantów. Wspominałam tam, że radca prawny powinien postępować:
1) zgodnie z prawem,
2) zgodnie z zasadami etyki,
3) zgodnie z godnością zawodu,
4) spełniając należycie swoje obowiązki zawodowe.
Jeśli nie stosuje się do powyżej wskazanych zasad podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej.
Jak widzicie, powyższe zasady w większości są pojęciami nieostrymi i można pod nie podstawić wiele zachowań. W tym na przykład spożywanie alkoholu, jednak to nie jest tak, że radca prawny w ogóle nie może raczyć się procentami, ubierać dresów itd. Może to robić, jednakże trzeba pamiętać, że powinien mieć na względzie, że jako przedstawiciel zawodu zaufania publicznego w każdej z tych dziedzin powinien zachować umiar, i nie dotyczy to tylko alkoholu, ale na przykład wspomnianych dresów. Jasne jest, że nie trzeba uprawiać joggingu w garniturze, ale już na sali sądowej dres może budzić pewne wątpliwości. Właśnie sobie wyobraziłam, że staję przed sądem w szarym dresie z różowym jednorożcem z przodu 😂. Choć byłam raz w żółtej bluzce w serca (nie zrobiłam tego specjalnie, jakby co) 😅. Z drugiej strony fakt jest taki, że pod togą można trochę ukryć 😉.
Wracając do meritum, pragnę zwrócić uwagę, że przekonania, o których wspominam na początku, są prawdziwe, ale tylko w odniesieniu do określonych sytuacji, a radca prawny też człowiek, tyle tylko, że czasem musi zachować większą powściągliwość, by nie zhańbić godności zawodu, zasad etyki, prawa itd. Stąd pokutujące w społeczeństwie wyobrażenia nie do końca są zgodne z prawdą.
Zajęcia niedopuszczalne i konflikt interesów
Dzisiaj natomiast chciałabym się skupić na zasadach etyki, które regulują kwestie związane z tym, czego radca prawny powinien się wystrzegać, a które to są uregulowane w Rozdziale 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego.
Zgodnie z postanowieniami tego Kodeksu, radca prawny nie może zajmować się sprawami ani w jakikolwiek sposób uczestniczyć w czynnościach, które:
1) ograniczałyby jego niezależność,
2) uwłaczały godności zawodu,
3) podważały do niego zaufanie,
4) groziły naruszeniem tajemnicy zawodowej.
Kiedy przygotowywałam się na kolokwium z etyki, w zbiorze pytań było takie, które dotyczyło świadczenia przez radcę prawnego usług montażu instalacji gazowej. Chodziło o to, czy w odniesieniu do zasad etyki, radca prawny może sobie po godzinach montować instalacje gazowe. W opracowaniu pytań była argumentacja do stanowiska, że nie może, co mnie szalenie zszokowało i której to odpowiedzi (podobnie jak wielu moich znajomych) nie uznałam za słuszną, bo uważam, że jeśli ktoś ma takie hobby, to czemu nie? W jaki sposób montaż instalacji gazowej wpływa na niezależność, godność, zaufanie. Czy straciłabym zaufanie do radcy, który lubi robić po godzinach instalacja gazowe? W czym on gorszy od tego, który kopie po godzinach piłkę albo szydełkuje? Nie kradnie, nie prostytuuje się, tylko sobie instalacje uczciwie montuje 💁.
Jak widzicie, są to kwestie mocno ocenne i wymagające każdorazowo dokładnego zbadania.
Czego jeszcze, w myśl Kodeksu Etyki, radca prawny robić nie powinien? Radca prawny nie może świadczyć pomocy prawnej, jeżeli:
1) wykonywanie czynności zawodowych naruszałoby tajemnicę zawodową lub stwarzało znaczne zagrożenie jej naruszenia,
2) ograniczałoby to jego niezależność,
3) gdy posiadana przez niego wiedza o sprawach innego klienta lub osób na rzecz których uprzednio wykonywał czynności zawodowe, dawałaby klientowi nieuzasadnioną przewagę.
Inne przeszkody w udzieleniu pomocy prawnej przez radcę prawnego
Ponadto radca prawny nie może udzielić pomocy prawnej w sytuacji, w której był przedstawicielem władzy publicznej lub osobą pełniącą funkcję publiczną w odniesieniu do danej sprawy, albo występował w niej jako arbiter, mediator lub biegły; gdy zeznawał uprzednio w sprawie jako świadek; osoba najbliższa lub w jakikolwiek sposób zależna od radcy brała lub bierze udział w rozstrzygnięciu sprawy, sprawa dotyczy radcy prawnego, adwokata lub innej osoby, z którą radca prawny wspólnie może wykonywać zawód - gdy wykonują czynności zawodowe w tym samym czasie na rzecz tego samego klienta.
Podobnie w przypadku, gdy radca prawny był lub jest w bliskich stosunkach z przeciwnikiem swojego klienta lub osobą zainteresowaną niekorzystnym dla klienta rozstrzygnięciem sprawy. Co istotne zakaz udzielenia pomocy prawnej obowiązuje również w sytuacji, kiedy osoba najbliższa radcy prawnemu jest pełnomocnikiem strony przeciwnej lub wykonywała na jej rzecz w tej sprawie inną pomoc prawną.
Zakazy bycia obrońcą/ pełnomocnikiem
Radca prawny nie może być obrońcą lub pełnomocnikiem:
1) klientów, jeżeli ich interesy są sprzeczne w tej samej sprawie lub sprawie z nią związanej,
2) klienta, jeżeli przeciwnik klienta jest również jego klientem w jakiejkolwiek sprawie,
3) klienta, którego interesy są sprzeczne z interesami osób, na rzecz których radca prawny uprzednio wykonywał czynności zawodowe w tej samej sprawie lub sprawie z nią związanej.
Zakazy doradzania
Radca prawny nie może doradzać klientowi:

2) jeżeli jego interesy są sprzeczne w tej samej sprawie lub w sprawie z nią związanej z interesami osoby, na rzecz której radca prawny uprzednio wykonywał czynności zawodowe.
Ponadto radca prawny nie może świadczyć pomocy prawnej klientowi, jeżeli w danej sprawie lub sprawie z nią związanej pomiędzy klientem a radcą prawnym istnieje sprzeczność interesów lub znaczne ryzyko jej wystąpienia, a także jeżeli czynności zawodowe dotyczą osoby lub majątku radcy prawnego albo osoby mu najbliższej, chyba że czynność odnosi się do wspólnych z klientem roszczeń, działań lub interesów.
Podsumowanie
Jak wskazuje powyższe to, czego radca prawny robić nie może, nie odnosi się tylko do strony obyczajowej, ale nade wszystko do strony techniczno-organizacyjnej gwarantującej należyte wykonywanie zawodu radcy prawnego. Kwestie wszelkiego rodzaju mogących wystąpić powiązań są z tego punktu widzenia istotne. Dlatego ważne jest, by mieć tego świadomość, a radca prawny przed podjęciem się prowadzenia sprawy zobowiązany jest sprawdzić, czy nie dotyczy go jakiś z powyższych zakazów oraz do szybkiej i adekwatnej reakcji w sytuacji, gdy taki wystąpi w trakcie prowadzenia sprawy. Widzicie więc, że wykonywanie zawodu radcy prawnego, to nie jest takie hop siup i również z tej strony "pomożesz mi, to sprawa góra na dziesięć minut", wcale nie jest proste i "na góra dziesięć minut".
Uściski 😙
Post został opracowany na podstawie:
Kodeks Etyki Radcy Prawnego, Załącznik do uchwały nr 3/2014 Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 22 listopada 2014 r.
Zdjęcia: autorka.
Brak komentarzy:
Publikowanie komentarza
Króluje tu szacunek i kultura słowa. Komentarze zawierające słowa powszechnie uważane za obelżywe, nawołujące do nienawiści rasowej, narodowościowej, religijnej, o charakterze hejtu internetowego zostaną usunięte. Podawanie danych osobowych jest dobrowolne. Więcej informacji uzyskasz w polityce prywatności i regulaminie bloga (w wersji na komputery - zakładka po prawej stronie, w wersji mobilnej - u dołu w zakładce strony).